رد شدن به محتوای اصلی

آتسز خوارزمشاه، علاء الدین، علاء الدوله، ابوالمظفر

آتسز خوارزمشاه، علاء الدین، علاء الدوله، ابوالمظفر
( ملیت: ایرانی قرن: 6 )

(وف 551 ق)، شاعر. خانواده‏ى اتسز در اصل از غلامان ترك بودند و جدش از طرف سلطان ملكشاه سلجوقى به امارت رسید. اتسز گرچه دست نشانده دولت سلجوقى بود امّا چون در امر حكومت استقلال داشت، شاید بتوان او را بنیانگذار سلسله‏ى خوارزمشاهیان به شمار آورد كه از آن پس مستقل بودند و در آغاز سده‏ى هفتم قمرى توانستند در مدت كوتاهى خود را به صورت بزرگترین قدرت در جهان خاورى اسلام پیش از فتنه‏ى مغول درآوردند. اتسز پادشاهى فاضل و خوش طبع و به وفور علم و دانش سرآمد پادشاه زمان خود بود. جوینى و عوفى فضل و مهارت اتسز را در سرودن شعر فارسى مى‏ستایند و ظاهرا دربار وى محفلى براى ادیبان برجسته بود. شعراى سلجوقى مانند ادیب صابر قصیده‏هایى در مدح او سروده‏اند؛ ولى از جمله كسانى كه با اتسز ارتباط خاصى داشت رشیدالدین و طواط شاعر و منشى معروف بود كه وظیفه‏ى شاعر و مبلغ دربار را انجام مى‏داد. زمخشرى نیز فرهنگ خود «مقدمة الادب» را به همین شاه اهدا كرد.[1] (تر.: آت: آد، نام + سز، ادات سلب، بى‏نام) ابن محمد بن انوشتگین، از سلسله خوارزمشاهیان. وى پس از پدر فرمانروائى یافت (551 -521 ه.ق)، و او تا سال 530 تابع سنجر بود، و از آن پس استقلال یافت، و چند بار میان او و سنجر جنگ درگرفت، و در 553 مغوب سنجر گردید، ولى سه سال بعد زمانى كه سنجر از تركان شكست یافت، آتسز فرصت را غنیمت شمرد، و در حدود مرو و خراسان بتاخت و تاز پرداخت. عاقبت در 538 با سنجر از در آشتى درآمد، و فرمانروایى خوارزم یافت.آتسز پادشاهى ادب‏دوست و دانش‏پرور بود. رشید وطواط، زمخشرى و زین‏الدین گرگانى طبیب به دربار او اختصاص داشتند.
برگرفته از کتاب: اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

منابع زندگینامه: [1] آتشكده‏ى آذر (140 /1)، حبیب السیر (630 -629 /2)، دانشنامه‏ى ایران و اسلام (1169 -1168 /9)، دایرةالمعارف فارسى (49 -48 /1)، سیر النبلاء (323 -322 /20)، لباب الالباب (38 -35 /1)، لغت‏نامه (ذیل/ اتسز)، مجمل فصیحى (ذیل/ سال 551)، الوافى بالوفیات (195 /6).

فعالیتها: • روزنامه نگاری • شعر


نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

10 ایده برای کمک به اداره زندگی پرمشغله‌

ساده کردن زندگی لزوماً به این معنی نیست که از چیزهایی که می خواهید در زندگی، بگذرید. درواقع، دقیقاً متضاد این است. ساده کردن زندگی به شما زمان بیشتری برای انجام کارهایی که وقت و انرژی برایشان می خواهید، می دهد (مثل ورزش، کتاب خواندن یا شرکت در یک کلاس آموزشی). این ایده ها را امتحان کنید تا زمان، هزینه، پشتیبانی و فضای بیشتری در زندگی پرمشغله تان ایجاد کنید. 1. یک عادت جدید در خودتان ایجاد کنید و آنرا به سایر اعضای خانواده هم آموزش دهید: هیچوقت بدون اینکه چیزی با خود ببرید اتاق را ترک نکنید. مثلاً اگر در طول شب می خواهید از اتاق نشیمن به آشپزخانه یا اتاق خواب بروید، وسیله ای که باید به محل خود برگردانده شود را در راه با خود ببرید. 2. اگر خانواده پرجمعیتی دارید که تعداد زیادی باید از یک حمام و دستشویی استفاده کنند، برای هرکس یک سبد مخصوص درنظر بگیرید که وسایل مخصوص حمام خود را در آن نگه دارند و حتماً پس از استفاده آنرا به اتاق خود برگردانند. درست مثل زندگی در خوابگاه های دانشجویی. اینکار باعث می شود فضای حمام شلوغ و بی نظم نشود و هرکس به راحتی از وسایل خود استفاده کند و جروبحثی هم پیش ن...

یادآوری ده درس آموزنده از ارد بزرگ

ده درس از ارد بزرگ (Orod Bozorg) ارد بزرگ در مورد تنهایی کودکان امروز می گوید : بی پناهی و سرگردانی کودک امروز بیش از هر زمان دیگری ست . ارد بزرگ در مورد اهمیت سکوت می گوید : گاهی با سکوت نیروی خویش را ، بهتر نشان می دهی . ارد بزرگ در مورد راه ساختن یک فرمانروایی نیرومند می گوید : مهمترین گزینه برای ساختن یک فرمانروایی بزرگ ، توانمندی و پیشرو بودن است و لازمه رسیدن به توانمندی همیاری مردم است و مردم هنگامی همراه می شوند که براستی آزاد و شاد باشند. ارد بزرگ در مورد عاقبت دروغگویی فرمانروا می گوید : و فرمانروایی که دروغ گفت ، فر و شکوه خویش را به خاک سپرد . ارد بزرگ در مورد فساد در بانکها می گوید : گردش نظام مالی آلوده ، شمشیر دشمنان مردم را تیز می کند . ارد بزرگ در مورد ارزش تندرستی می گوید : تندرستی پیش نیاز هر آرمان باشکوهی ست . ارد بزرگ در مورد چگونگی شناخت بزرگان می گوید : شناخت ما از کرانه دریای وجود بزرگان ، تنها به اندازه میدان دید چشم اندیشه ماست و نه بیشتر . ارد بزرگ در مورد ارزش همراهی زنان در انقلابات روزگار می گوید : رستاخیزهای اجتماعی بدون همراهی زنان شجاع غیر ممکن است ...

پرستاران مهربان و دلسوز، نغمه خوش زندگی دوباره هستند. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی

بسیاری از ورزش های قهرمانی، با خرد و اندیشه همراه نیست. ورزش برای تندرستی است و زیاده روی در آن، تباهی در پی دارد. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی زیبایی نوروز در سادگی آن است، آن را پیچیده و پرتجمل برگزار نکنیم. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی جشن و بزم نوروز با تار و پود زمین آمیخته، چرا که آغازگر دوباره ی بیداری، دگرگونی و زایش است. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی با جشن ها، بویژه نوروز هر سال، دوباره زاده می شویم. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی تندرستی، پاداش نیک زیستی است. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی تندرستی، پیش نیاز هر آرمان باشکوهی است. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی تندرستی، پرشگاه روان بیدار است، برای گشودن دروازه های پیروزی. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی کوشش برای تندرستی همگانی، یکی از مهمترین کارهای دیوانسالاران است. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی گرفتار شدن در روزمرگی، بلای خاموش عرصه بهداشت و درمان است. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی پرستاران مهربان و دلسوز، نغمه خوش زندگی دوباره هستند. فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی پزشک، نماد ادب و امید است و...